Giriş
Boşanma davası, evlilik birliğinin hukuki olarak sona erdirilmesi amacıyla açılan bir
aile hukuku davasıdır. Türk Medeni Kanunu’nun 161 ve devamı maddelerinde
düzenlenen boşanma kurumu, evlilik birliğinin sürdürülemez hale gelmesi durumunda
eşlere tanınan önemli bir haktır.
Bu makalede, 2024 yılı itibariyle geçerli olan mevzuat çerçevesinde boşanma davası
açma süreci, gerekli belgeler ve prosedürler detaylı bir şekilde ele alınacaktır.
Amacımız, boşanma davası açmayı düşünen kişilere doğru ve güncel bilgi sağlamaktır.
Boşanma Davasının Hukuki Temeli
Yasal Düzenleme
Boşanma davası, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 161-184. maddeleri arasında
düzenlenmiştir. Bu düzenleme, boşanma nedenlerini, davayı açma yetkisini ve
boşanmanın hukuki sonuçlarını belirler.
Boşanma Türleri
Türk hukukunda iki tür boşanma bulunmaktadır:
Anlaşmalı Boşanma: Eşlerin boşanma konusunda anlaştığı durumlar
Çekişmeli Boşanma: Eşlerden birinin diğerinin rızası olmadan açtığı davalar
Boşanma Nedenleri
Genel Boşanma Nedeni
Türk Medeni Kanunu’nun 166. maddesi uyarınca, ortak hayatı temelinden sarsacak
derecede evlilik birliğinin sarsılması halinde boşanma davası açılabilir.
Özel Boşanma Nedenleri
- Zina: Eşlerden birinin zina etmesi
- Hayata Kast, Pek Fena Muamele veya Ağır Hakaret: Eşlerden birinin diğerinin
hayatına kastetmesi - Suç İşleme ve Haysiyetsiz Hayat Sürme: Eşlerden birinin suç işlemesi
- Terk: Eşlerden birinin diğerini terk etmesi
- Akıl Hastalığı: Eşlerden birinin akıl hastalığına yakalanması
- Anlaşmazlık: Eşler arasında sürekli anlaşmazlık
Boşanma Davası Açma Yetkisi
Dava Açma Süresi
Boşanma nedenine göre değişen zamanaşımı süreleri bulunmaktadır:
Zina: Öğrenilmesinden itibaren 6 ay, her halde 5 yıl
Hayata kast, pek fena muamele: Öğrenilmesinden itibaren 6 ay
Terk: Terk tarihinden itibaren 1 yıl sonra
Görevli ve Yetkili Mahkeme
Görevli Mahkeme
Boşanma davaları, Aile Mahkemelerinin görevindedir. Aile Mahkemesi bulunmayan
yerlerde Asliye Hukuk Mahkemeleri görevlidir
Yetkili Mahkeme
Boşanma davası aşağıdaki mahkemelerde açılabilir:
Eşlerin son ortak yerleşim yeri mahkemesi
Davalının yerleşim yeri mahkemesi
Davacının yerleşim yeri mahkemesi (belirli koşullarda)
Temel Belgeler
- Dava Dilekçesi: Boşanma nedenlerini ve talepleri içeren dilekçe
- Nüfus Cüzdanı Fotokopisi: Eşlerin nüfus cüzdanı fotokopileri
- Evlilik Cüzdanı: Evlilik cüzdanının aslı veya onaylı fotokopisi
- Vekalet Belgesi: Avukat ile temsil edilme durumunda
Ek Belgeler
Boşanma nedenine göre ek belgeler gerekebilir:
Zina durumunda: Zina fiilini ispatlayan belgeler
Şiddet durumunda: Adli tıp raporu, hastane raporları
Terk durumunda: Terk fiilini ispatlayan belgeler
Çocuk varsa: Çocukların nüfus cüzdanı fotokopileri
Mali Durum Belgeleri
Gelir belgesi
Mal varlığı beyanı
Banka hesap özetleri
Tapu kayıtları
Boşanma Davası Süreci
Dava Dilekçesinin Hazırlanması
Dava dilekçesi, aşağıdaki unsurları içermelidir:
Tarafların kimlik bilgileri
Boşanma nedenleri
Çocukların velayeti ile ilgili talepler
Nafaka talepleri
Mal paylaşımı talepleri
Davanın Açılması
- Dava dilekçesinin mahkemeye verilmesi
- Harçların ödenmesi
- Davalının tebliğ edilmesi
- İlk duruşma tarihinin belirlenmesi
Duruşma Süreci
- İlk Duruşma: Tarafların dinlenmesi
- Sulh Teşebbüsü: Mahkemenin barıştırma çabası
- Delil Toplama: Tanık dinleme, bilirkişi incelemesi
- Karar: Mahkemenin nihai kararı
Boşanma Davasının Sonuçları
Kişisel Sonuçlar
Evlilik birliğinin sona ermesi
Soyadı değişikliği
Velayet düzenlemeleri
Mali Sonuçlar
Mal rejiminin tasfiyesi
Nafaka yükümlülükleri
Maddi ve manevi tazminat
Anlaşmalı Boşanma
Koşullar
Anlaşmalı boşanma için aşağıdaki koşullar gereklidir:
Evliliğin en az 1 yıl sürmüş olması
Eşlerin boşanma konusunda anlaşması
Çocukların menfaatinin korunması
Protokol
Anlaşmalı boşanmada eşler arasında bir protokol düzenlenir. Bu protokol şunları
içerir:
Velayet düzenlemeleri
Nafaka anlaşmaları
Mal paylaşımı
Kişisel eşya paylaşımı
Boşanma Davasında Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
Çocukların Menfaati
Boşanma davalarında çocukların üstün menfaati gözetilir. Mahkeme, çocukların
fiziksel ve psikolojik gelişimi için en uygun kararı verir.
Delil Toplama
Boşanma nedenlerinin ispatı için yeterli delil toplanmalıdır. Bu deliller şunlar olabilir:
Tanık beyanları
Belgeler
Fotoğraf ve video kayıtları
Uzman raporları
Hukuki Yardım
Boşanma davası karmaşık bir süreçtir. Hukuki haklarınızı korumak için uzman bir
avukattan yardım almanız önerilir
Sonuç ve Önemli Uyarılar
Boşanma davası, hem hukuki hem de duygusal açıdan zorlu bir süreçtir. Bu süreçte
doğru bilgiye sahip olmak ve uzman desteği almak büyük önem taşır.
Bu makalede sunulan bilgiler, genel bilgilendirme amacıyla hazırlanmış olup, hukuki
danışmanlık niteliğinde değildir. Her somut olayın kendine özgü koşulları
bulunduğundan, boşanma davası açmadan önce uzman bir avukattan hukuki destek
alınması önemle tavsiye edilir.
Boşanma süreci, yeni bir yaşamın başlangıcıdır. Bu süreçte hukuki haklarınızı
korurken, aynı zamanda çocuklarınızın ve kendinizin psikolojik sağlığını da gözetmeniz
önemlidir.
Bu makale, 2024 yılı itibariyle geçerli olan mevzuat ve uygulamalar esas alınarak
hazırlanmıştır. Mevzuatta yapılabilecek değişiklikler için güncel kaynaklardan bilgi
alınması önerilir.